تمام افراد می خواهند موهای پرپشت، ضخیم و سالم داشته باشند، اما داشتن ریزش مو امری غیرعادی نیست؛ در کل ریزش مو یک فرایند طبیعی می باشد، اما از دست دادن حجم قابل توجه مو ترسناک است. درک تفاوت بین ریزش مو طبیعی و ریزش مو غیرطبیعی برای مواجه با آن و نیاز به روش درمانی ضروری می باشد. صدها هزار مو روی سر وجود دارد و هر یک از آنها در مرحله متفاوتی از چرخه رشد مو قرار دارند، موها به صورت مرحله ای رشد می کنند و در مرحله ای از چرخه رشد می میرند. در پروسه ریزش مو تغذیه، استرس، بهداشت و حالت دهی روزانه و بسیاری موارد دیگر نقش دارند که در صورت تشخیص غیر طبیعی بودن میزان ریزش موها، باید اقدام به اصلاح علت ریزش کنید. افرادی که دچار ریزش مو غیر قابل مهار هستند و بخش زیادی از موی خود را از دست داده اند تنها راه موثر برای بازگشت موهای از دست رفته آن ها کاشت مو می باشد.
چرخه رشد مو و ریزش مو طبیعی
بیشتر افراد حدود 100000 فولیکول مو دارند که در یک چرخه منظم رشد می کنند؛ اطلاع از چرخه زندگی مو برای درک بهتر نحوه رشد مو، اطمینان از سلامت آن و تشخیص ریزش مو طبیعی، اهمیت دارد. چرخه رشد مو از چهار مرحله مجزا تشکیل شده و هر مرحله جدول زمانی خود را دارد که می تواند تحت تأثیر سن، تغذیه، استرس، بهداشت و استایل روزانه قرار گیرد. مرحله اول مرحله رشد یا آناژن است که 2 تا 8 سال طول می کشد، در مرحله آناژن موها هر ماه حدود 1 سانتی متر رشد می کنند و تقریبا 90درصد موها در این مرحله قرار دارند. وقتی عاملی رشد موها را در این مرحله متوقف می کند، به آن آناژن افلوویوم anagen effluvium می گویند. پس از آن مرحله کاتاژن یا مرحله انتقال می باشد که در آن رشد مو متوقف می شود و فقط حدود 1 تا 2 درصد موها در این مرحله قرار دارند و دو تا سه هفته طول می کشد. آخرین مرحله رشد مو، مرحله استراحت یا تلوژن است که موها در حال آماده شدن برای جدایی از پوست سر هستند، در هر زمان حدود 8 تا 9 درصد موها در این مرحله هستند و حدود 5 ماه طول می کشد.
تلوژن افلوویوم Telogen effluvium که به معنای وجود بیش از 10 درصد موها در این مرحله بوده، موقتی است اما در صورت وجود موهای بیشتری می ریزند. استرس، جراحی یا حتی داشتن تب می تواند باعث ایجاد تلوژن افلوویوم شود، اما احتمالاً پس از شش ماه موها به حالت طبیعی برمی گردند.
چه میزانی از ریزش مو طبیعی است؟
در هر زمان 80 تا 90 درصد فولیکول های مو در مرحله اول از چرخه رشد مو می باشند، در حالی که بقیه در مرحله استراحت یا ریزش هستند. به طور معمول در پایان مرحله استراحت، روزانه حدود 50 تا 100 تار مو می ریزد، از آنجا که 100000 فولیکول مو یا بیشتر در پوست سر وجود دارد، از دست دادن 100 تار مو در روز تفاوت زیادی ایجاد نمی کند و به همین دلیل این مقدار ریزش مو طبیعی در نظر گرفته می شود. ریزش بیش از 125 تار مو در روز طبیعی نیست و دیگر فقط ریزش مو محسوب نمی شود. گاهی موهایی که ریخته اند مجددا رشد نمی کنند؛ آلوپسی اصطلاح عمومی و پزشکی است که برای این ریزش مو به کار می رود.
اگرچه روش صحیحی برای اندازه گیری تفاوت ریزش مو به طور عینی در مقایسه با مردان وجود ندارد، اما زنان روزانه موهای بیشتری نسبت به مردان از دست می دهند. عواملی مانند رنگ کردن مو و حالت دادن با ابزارهای حرارتی نیز منجر به ریزش بیشتر مو در زنان می شود، همچنین در طول دوره بارداری و یائسگی و پس از آن نیز ریزش مو افزایش پیدا می کند.
چه عواملی باعث ریزش مو می شود ؟
همانطور که گفته شد ریزش مو طبیعی دارای یک مقدار حداکثر می باشد و اگر ریزش مو بیشتر از حالت معمول باشد می تواند ناشی از وجود یک مشکل جدی باشد. به طور کلی عوامل موثر بر ریزش مو عبارتند از:
• افزایش سن
• آلوپسی
• تلوژن افلوویوم و آناژن افلوویوم
• تغییرات هورمونی و شرایط پزشکی
• تاثیر ژن بر ریزش مو (الگوی طاسی زنانه و مردانه)
• بیماری های تیروئید
• لوپوس Lupus
• رژیم غذایی ناسالم
• استفاده زیاد از اتو مو، سشوار و استفاده زیاد از مواد شیمیایی
• استرس بیش از حد و طولانی مدت
همچنین برخی مدل های مو می تواند باعث افزایش ریزش مو شود، هنگامی که فولیکول موی شما کشیده می شوند یا بر اثر یک روش زیبایی شکافته می شوند، ساختار فولیکول مو به خطر می افتد. عواملی که گفته شد فقط علل رایج ریزش مو غیرطبیعی را ذکر کرده اند، اگر میزان ریزش مو شما را نگران کرده است، به یک متخصص پوست مراجعه کنید تا علت دقیق آن را مشخص کند.
چطور ریزش مو طبیعی را تشخیص دهیم؟
اکنون که میانگین ریزش مو طبیعی در روز برای مردان و زنان را می دانید، دو راه متداول برای تعیین اینکه آیا موهای شما بیش از حد ریزش دارد وجود دارد:
1- تست کشش: مقدار کمی از موهای تمیز و خشک خود را در دست بگیرید، انگشتان خود را بین موهایتان قرار داده و به آرامی به سمت انتهای تارهای موی خود بکشید. اگر پس از هر کشیدن ملایم بیش از سه تا چهار مو یا بیش از 10 تار مو در هر 100 کشیدن در دست شما باقی بماند، ممکن است از تلوژن یا آناژن افلوویوم رنج ببرید.
2- تست شانه: روشی مقدماتی برای بررسی ریزش مو غیر طبیعی با خم شدن بر روی یک سطح روشن، پس از یک دور شانه کردن موها از پشت تا جلوی سر، اگر بیش از 10 تا 15 تار مو ریزش کند، ممکن است دچار ریزش مو غیر طبیعی باشید.
آیا برس زدن باعث ریزش مو می شود؟
از آنجایی که افراد به طور طبیعی روزانه تا 100 تار مو را از دست می دهند، جای تعجب نیست که برخی از این تارها در طول فرآیند برس زدن ریزش کنند. در یک مطالعه غیرتصادفی شامل 14 زن در یک دوره چهار هفته ای، به شرکت کنندگان گفته شد که موهای خود را با فرکانس های مختلف هر هفته برس بزنند. میزان ریزش مو در طول هر هفته ثبت شد و مقایسه هایی برای تعیین میانگین ریزش مو برای فرکانس های مختلف برس زدن انجام شد. این یافته ها روند ثابتی را نشان داد: کاهش دفعات برس کشیدن با کاهش ریزش مو مرتبط بود؛ بنابراین کاهش میزان برس زدن ممکن است میزان ریزش مو را کاهش دهد.
آیا در حمام موهای شما بیشتر می ریزد؟
معمولاً متوجه افزایش میزان ریزش مو در حین یا بعد از حمام می شوید، که البته این ممکن است دلیلی برای نگرانی نباشد. آب و عمل شستشو و آبکشی می تواند موهایی را که قبلاً در مرحله ریزش چرخه رشد مو قرار دارند شل کرده و از جای خود خارج کند. این می تواند این تصور را ایجاد کند که موهای بیشتری در حمام از دست می دهید؛ در حقیقت ریزش موی تجربه شده در طول دوش گرفتن اغلب در محدوده طبیعی ریزش روزانه است.
نتیجه گیری
✔ هر فرد به طور متوسط روزانه حدود 50 تا 100 تار مو از دست می دهد که این تعداد به عنوان ریزش مو طبیعی در نظر گرفته شده و ممکن است با افزایش سن به طور چشمگیری افزایش یابد.
✔ یک عامل استرس زا یا یک بیماری حاد ممکن است باعث شود ریزش مو غیرطبیعی شود؛ در بیشتر موارد ریزش مو پس از چند ماه به میزان معمول خود برمی گردد.
✔ در صورت ریزش بیش از حد مو باید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود و اقدام به درمان ریزش مو با روش صحیح کنید.
اگر دچار ریزش موی شدید هستید می توانید با مشاوران مرکز زیبایی تهران بیوتی جهت تعیین وقت برای بررسی علت و درمان در ارتباط باشید.