کاهش خطوط مو، نازک شدن موها و طاسی از جمله ترس های رایجی است که مردان در مورد ریزش مو به خصوص با افزایش سن با آن مواجه هستند. اما آیا می دانستید که ممکن است دچار ریزش ریش یا ابرو نیز شوید؟
در گذشته نداشتن ریش و سبیل به نوعی مد روز بود اما در حال حاضر داشتن ریش هایی پرپشت برای مردان ترند شده و به آنها حس اعتماد به نفس و قدرت می دهد؛ اما همه نمی توانند به این مدلها دست پیدا کنند. بسیاری از افراد برای رفع این مشکل به دنبال روش های درمانی مانند کاشت ریش رفته یا استفاده از محلول های رشد مجدد یا سایر روش های زیبایی استفاده می کنند، اما قدم اول برای انتخاب درمان مناسب، تشخیص درست دلیل ریزش ریش می باشد. دلایل زیادی وجود دارد که باعث می شود مردان از ریزش ریش رنج ببرند که برای افراد مختلف حتی با شرایط مشابه زندگی می تواند متفاوت باشد.
مهمترین دلایل ریزش ریش
در ادامه به معرفی مهم ترین دلایل ریزش ریش پرداخته تا با آگاهی از آن ها اقدام به حل مشکل خود نمایید.
1. ریزش ریش، بخشی از چرخه رشد موهای طبیعی صورت
رشد موهای صورت نیز همانند موهای سر از چرخه رشد با مراحل آناژن، کاتاژن و تلوژن پیروی می کند. به طور خلاصه، این مراحل به شرح زیر است:
• مرحله رشد آناژن که 2-6 سال طول می کشد.
• مرحله انتقال کاتاژن، به مدت 1-2 هفته.
• مرحله استراحت تلوژن، 2-4 ماه طول می کشد.
و سپس فولیکول مو دوباره همین چرخه را ادامه می دهد؛ به همین دلیل، هر فرد به طور طبیعی روزانه مقداری موهای ریش را از دست می دهید. به طور متوسط یک ریش متعادل حدود 30000 تار مو را در خود جای داده است و به عنوان بخشی از چرخه طبیعی، دیدن ریزش بین 50 تا 150 تار مو از ریش در طول روز غیر معمول نخواهد بود. در هر زمان معین، حدود 10 درصد از موهای ریش در مرحله استراحت تلوژن قرار می گیرند و در انتظار رها شدن هستند تا فولیکول بتواند پس از بازگشت به فاز آناژن، موهای جدید را رشد دهد. به همین دلیل، مشاهده تعداد محدود موهای ریش ریخته شده همیشه نشانه این نیست که شما از ریزش ریش واقعی و شدید رنج می برید.
2. تاثیر کاهش تستوسترون و DHT بر ریزش ریش
همه می دانند که رشد موهای صورت توسط هورمون های مردانه آندروژنی تحریک و تنظیم می شود؛ به طور خاص، تستوسترون فولیکول ها را با افزایش اندازه آنها برای رشد آماده می کند، در حالی که هورمونی به نام DHT باعث رشد خطی می شود. مردانی که سطوح پایین تری از هورمون های آندروژنی دارند، نمی توانند ریش بگذارند، و زنانی که به عنوان مثال به دلیل سندرم تخمدان پلی کیستیک دارای سطوح بالای آندروژن هستند، شروع به رشد ریش در صورت خود می کنند (هیرسوتیسم). در واقع تاثیر DHT بر ریزش ریش به این صورت می باشد که هرچه میزان این هورمون کمتر باشد، شاهد ریش های کم پشت و نازک تر خواهید بود.
اگر به طور طبیعی ریش پرپشتی داشتید، به احتمال زیاد در زمان رشد ریش، سطوح نسبتا بالایی از هورمون های آندروژنی داشتید و اگر ناگهان شاهد ریزش و نازک شدن موهای صورت خود شدید، ممکن است سطح تستوسترون و DHT شما کاهش یافته باشد.
3. کمبود ریزمغذی ها و رژیم غذایی سخت
کمبود هر یک از ویتامین ها و مواد معدنی کلیدی (ریز مغذی ها) می تواند باعث تسریع در ریزش ریش شود؛ این امر به ویژه برای برخی از ویتامین های گروه B که دارای بخش های حیاتی در تولید کراتین و کلاژن هستند، مانند بیوتین، صادق است. اما این تاثیر به بیوتین محدود نمی شود، بسیاری از ریزمغذی های دیگر مانند ویتامین D، روی، منیزیم، کلسیم، ویتامین A، ویتامین K2 و ویتامین E نقش مهمی در عملکرد غدد درون ریز داشته و به تبدیل های آنزیمی که فولیکول های ریش برای کار با ظرفیت کامل به آن نیاز دارند، کمک می کنند.
به همین دلیل، استفاده از مکمل ها یا یک مولتی ویتامین با کیفیت بالا و مصرف یک رژیم غذایی پر از طیف گسترده ای از غذاهای مغذی، بدون حذف گروه های درشت مغذی (چربی، کربوهیدرات، پروتئین) کمک بسیار بزرگی به سلامت بدن و موها می کند. جدای از کمبود ویتامین و مواد معدنی، رژیم غذایی بیش از حد تهاجمی نیز می تواند منجر به ریزش ریش شود؛ به عبارت ساده تر، وقتی کالری دریافتی خود را بیش از حد کاهش می دهید، انرژی در دسترس بدن برای حفظ فرآیندهای طبیعی خود را محدود می کنید.
4. استرس مزمن و طولانی مدت و تاثیر آن بر ریزش ریش
اگر تا به حال تحت استرس طولانی مدت شدید قرار گرفته اید، خواه استرس شغلی، مالی، رابطه ای یا موقعیتی باشد، مجموعه گسترده ای از اثرات منفی بر سلامتی از جمله ریزش ریش و مو را تجربه کرده اید که با آن همراه است؛ بسیاری از این اثرات منفی را می توان به افزایش سطح هورمون استرس، کورتیزول نسبت داد. کورتیزول در پاسخ به استرس افزایش می یابد و زمانی که برای مدت طولانی بالا نگه داشته شود، می تواند ویرانی مطلق در بدن ایجاد کند؛ و تاثیر استرس بر ریزش موها و ریش به صورت کمک به سرعت ریزش می باشد. اما چرا این اتفاق می افتد؟
• کورتیزول چیزی به نام Telogen Effluvium را ترویج می کند که فاز رشد طبیعی فولیکول مو را مختل کرده و موهای ریش را بیشتر و بیشتر در فاز استراحت قرار می دهد.
• کورتیزول هورمون های آندروژنی تستوسترون و DHT را سرکوب می کند؛ تا حدودی دلیل آن نیاز به همان مواد اولیه خام است، اما همچنین از طریق مکانیسم های دیگر و سرکوب مستقیم نیز این اتفاق رخ می دهد.
• کورتیزول باعث کاهش تنظیم گیرنده آندروژن می شود و این گیرنده ها دروازه بان های مهمی برای اجازه دادن به T و DHT برای اتصال به سلول های فولیکول ریش هستند تا وارد DNA شوند.
5. روال مراقبت از ریش بیش از حد تهاجمی
گاهی اوقات انجام بیش از حد یک چیز خوب می تواند در نهایت بد باشد، در مورد مراقبت از ریش نیز این اتفاق ممکن است رخ دهد و در نهایت موجب آسیب و ریزش ریش شود. به عنوان مثال، استفاده از برس ریش با موهایی نرم می تواند برای ریش مفید باشد و حتی رشد آن را تحریک کند، اما برس زدن بیش از حد و با شدت یا بلافاصله بعد از حمام، مسیری برای کم پشت شدن تضمینی ریش است.علاوه بر این، شستن بیش از حد ریش می تواند پوست زیر آن را خشک و شکننده کند و به مرور زمان به موهای صورت آسیب برساند. برخی از کارشناسان ادعا می کنند که سالم ترین ریش، شسته شده در بازه 3 روزه است، بنابراین شستن آن فقط دو یا سه بار در هفته مناسب است، و لطفا از شامپوی مناسب برای ریش استفاده کنید، نه از نوع موی سر.
بسیاری از ابزارهای حرارتی حالت دهنده مانند برس های حرارتی، اتو و سشوار کردن ریش نیز می توانند با خشک کردن بیرونی ترین کوتیکول رشته های مو و جوشاندن مقداری از آب محبوس شده در قشر موی صورت باعث ریش ریش شود.
6. آلوپسی Aerata و آلوپسی Barbae
آلوپسی آره آتا یک اختلال خود ایمنی است که باعث می شود سلول های التهابی به فولیکول مو حمله کنند، این منجر به ایجاد لکه های طاس گرد در قسمت های مختلف بدن می شود. این وضعیت حدود 2٪ از جمعیت را در مقطعی از زندگی تحت تأثیر قرار می دهد. هنگامی که این اتفاق در ناحیه موهای صورت رخ می دهد، اغلب به آن آلوپسی آره آتا باربا یا آلوپسی باربا می گویند که ریزش ریش شدیدی را به همراه دارد. مانند بسیاری از بیماری های خودایمنی، درمان این بیماری مشکل بوده و درک کامل علل آن به خوبی شناخته نشده است. در برخی موارد، آلوپسی تا پایان عمر ادامه می یابد، اما در برخی دیگر ممکن است به صورت دوره ای رخ دهد و سپس از بین برود.
معمولاً آلوپسی با تزریق کورتیکواستروئید یا کرم درمان می شود و برخی شواهد نشان می دهد که حذف گلوتن از رژیم غذایی می تواند به عادی سازی پاسخ ایمنی کمک کند. به دلیل ضعیف بودن فولیکول های مو در افرادی که به این بیماری دچار هستند، معمولاً روش کاشت مو ، ابرو یا ریش توصیه نمی شود؛ زیرا اغلب بانک موی سالمی ندارند و نتیجه پیوند موفقیت آمیز نخواهد بود.
